Örnek Vize ve Final Sınav Soruları

 

 

Türkiye'de Sosyal Yapı ve Sosyal Politikalar

1.) Sosyal yapıyı meydana getiren unsurları belirleyiniz.

2.) Grup, topluluk, kalabalık ve yığınlar kavramlarını mukayeseli olarak açıklayınız.

3.) Cemaat ve cemiyet olmanın özellikleri nelerdir?

4.) Türkiye'de nüfusun fizikî yapı özelliklerini açıklayınız.

5.) Türkiye'nin demografik yapı özelliklerini tartışınız.

6.) Sosyal roller ve statüler neyi ifade eder?

7.) Kurallar, değerler, inançlar, âdet ve geleneklerin sosyal yapı üzerindeki etkilerini tartışınız.

8.) Sosyo-kültürel yapıdan siz ne anlarsınız?

9.) Din ve modern toplum arasındaki ahenk nasıl sağlanabilir?

10.) İktisadî gelişmişlik ve sosyal yapı arasındaki korelasyonu açıklayınız.

11.) Tarım ve sanayi toplumunun özelliklerini sıralayınız.

12.) "Sosyal sistem" kavramınız açıklayınız.

13.) Makro boyutuyla "sosyal yapı"yı tanımlayınız.

14.) "Demografi" kavramını açıklayınız.

15.) Toplumda din, dil ve ırk farklılıkları, sosyal yapıyı ve gelişmeyi nasıl etkiler?

16.) Siyasî yapı ve sosyal yapı arasındaki bağı açıklayınız.

17.) Sizce hangi siyasî sistem, sosyal değişim için daha elverişlidir?

18.) Sosyal değişimin iki boyutunu açıklayınız?

19.) Sosyal değişim, sosyal gelişme için vazgeçilmez bir şart mıdır?

20.) Her sosyal değişim, bir ilerlemenin işareti midir?

21.) Mikro boyutuyla "sosyal yapı"yı tahlil ediniz.

22.) "Sosyal Yapı" kavramınız dar mânâda tanımlayınız.

23.) Sosyal yapı içinde "Beşerî Münasebetler"in rolü nedir?

24.) Sosyal gelişmeyi temin eden faktörler nelerdir?

25.) "Sosyal işbirliği" nasıl meydana gelir? Faydaları nelerdir?

26.) "Sosyal Ahlâk" anlayışının bir toplumda hâkim olmasının faydaları nelerdir?

27.) "Sosyal ahlâk" ın önemini anlatınız.

28.) "Sosyal Yapı"yı hem Sosyoloji hem de Sosyal Siyaset boyutuyla tahlil ediniz.

29.) Sosyal siyaset açıdan bozulan bir sosyal yapının unsurlarını tetkik ediniz.

30.) Sosyal yapı içinde sosyal siyasetin müdahale alanlarını belirleyiniz.

31.) Aşağıdaki kavramları kısaca tanımlayınız: a) Sosyal yabancılaşma; b) Sosyal yardımlaşma; c) Sosyal uyuşmazlık; d) Sosyal uzlaşma; e) Sosyal teşvik; f) Sosyal tekâmül; g) Sosyal tazminat; h) Sosyal tarih.

32.) Demografik evrim teorisinin varsayımlarını açıklayınız.

33.) Aşırı kentleşmeye karşı sosyal politikaların mahiyetini açıklayınız.

34.) Aşağıdaki kavramları bir iki cümle ile açıklayınız: a) Çoğulcu toplum; b) Çoğulcu devlet; c) Çocuk doğurma ortalama yaşı; d) Sosyal değişim; e) Çevresel değişim; f) Çevresel kıtlık; g) Çevre politikası; h) Çarpık şehirleşme.

35.) Gecekondu sorununa nasıl bir çözüm stratejisi önerirdiniz?

36.) "Evrimleşemeyen Karmaşıklık" kavramından ne anlarsınız?

37.) Sosyal yapı açısından sosyal hayat ve çalışma hayatının özelliklerini belirleyiniz.

38.) Sosyal hayatının kalitesi neye bağlıdır?

39.) Çalışma hayatının kalitesi neye bağlıdır?

40.) Çalışma çağındaki nüfusun değişmesinin muhtemel etkilerini açıklayınız.

41.) Çalışma çağı dışındaki nüfusun artmasının muhtemel olumsuz yansımalarını belirleyiniz.

42.) Yaşlı oranının artması, sizce bir sosyal sorun mudur?

43.) Toplum içinde genç nüfusun artması sizce bir sosyal avantaj mıdır?

44.) Sosyal değişim ve ahlâkî erozyon arasındaki bağı açıklayınız.

45.) Bir toplumda kanunen ve ahlâken suç sayılan olayların artması, sizce ne ifade eder?

46.) Kanunen ve ahlâken suç sayılan hadiselere karşı hangi sosyal politikaların uygulanması gerekmektedir?

47.) Koruyucu sosyal politikalar ve sağlıklı sosyal yapı arasındaki ilişkiyi açıklayınız.

48.) Sosyal yapı ve değişime müdahale edilmeli midir?

49.) Sosyal sermaye ve sosyal yapı arasındaki bağı açıklayınız.

50.) Aşağıdaki kavramları nasıl tanımlardınız? a) Azgelişmiş toplumlar.; b) Azınlık; c) Ayaklanma; d) Antagonizm; e) Aktivite teorisi; f) Akıl ve ruh sağlığı; g) Aile politikası; h) Aile plânlaması.

51.) Pro-Natalist politikalar ne zaman önem kazanır?

52.) Nüfus artış hızının gerilemesinin sakıncaları nelerdir?

53.) Aile içi şiddet ve sosyal politikalar arasındaki bağı kurunuz.

54.) Bir toplumda "Nepotizm"in varlığı ne gibi sonuçlar doğurur?

55.) Adam kayırmacılığına karşı çareler var mıdır?

56.) Ortalama ömrün uzamasının sosyal fayda ve zararlarını açıklayınız?

57.) Kadınların ortalama ömrü, erkeklerinkinden genelde daha yüksektir. Bunun sebeplerini açıklayınız ve sosyal yapı üzerindeki etkilerini tartışınız (50 Puan).

58.) Aşağıdaki kavramları tanımlayınız: a) Ölüm oranı; b) Sosyal konut; c) Nesiller arası ihtilaf; d) Nüfus patlaması; e) Nüfus plânlaması; f) Nüfus politikası; g) Anti- natalist politikalar; h) Aktif nüfus.

59.) Sağlık hizmetleri ve nüfus arasındaki bağı kurunuz.

60.) Demografik şişme nedir?

61.) Türkiye açısından sanayi dışı aşırı şehirleşmenin sebeplerini açıklayınız?

62.) Sanayi sonrası toplumun özellikleri nelerdir?

63.) Sanayi toplumunun özelliklerini açıklayınız?

64.) Aşağıdaki sosyal kavramlarını açıklayınız: a) Sınıfsız toplum; Sanayi sonrası toplum c) Single; d) Sivil toplum; e) Sivil toplum örgütleri; f) Sivil demokrasi; g) Sivil toplumculuk.

65.) Sivil toplumun özelliklerini açıklayınız.

66.) Sosyal yapı ve sosyal atalet arasındaki bağı açıklayınız.

67.) Toplumda sosyal barışın tesisi, hangi faktörlere bağlıdır?

68.) "Sosyal değişim esnekliği" kavramını açıklayınız.

69.) Sosyal Değişim Teorileri çerçevesinde ortaya çıkan üç teorinin mahiyetini mukayeseli olarak açıklayınız (50 Puan).

70.) Sosyal değişmeyi sağlayan faktörleri belirleyiniz.

71.) Determinist sosyal değişim teorisinin mahiyetini açıklayınız.

72.) Devrî sosyal değişim teorisinin temel dayanakları nelerdir?

73.) Olumlu ve olumsuz sosyal değişimin yansımalarını teşhir ediniz.

74.) Sosyal gelişme ile sosyal çözülmenin alameti farikalarını belirleyiniz.

75.) Sosyal dayanışmanın sağlanması için toplumda hangi unsurların bulunması şarttır?
76.) Sosyal düzen ve sosyal düzensizliğin unsurları ve sebeplerini açıklayınız.

77.) Sosyal hareketlilik türlerini ve mahiyetini açıklayınız (50 Puan).

78.) Dikey hareketliliği kolaylaştıran faktörleri açıklayınız.

79.) Aşağıdaki kavramları tanımlayınız: a) Sosyal hayattan kopma; b) Sosyal koruma; c) Sosyal müdahale; d) Sosyal örgütlenme; e) Sosyal Plânlama; f) Sosyal sermaye; g) Sosyal sistem.

80.) Sosyal Plânlama kavramını dar ve geniş mânâda açıklayınız; gâyesi nedir? Hangi konuları kapsamına alır? (50 Puan).

81.) Sosyal sermayenin sosyo-ekonomik faydaları nelerdir?

82.) Sosyal sistemlerinin unsurlarını açıklayınız.

83.) Sosyal kontrolün fayda ve zararlarını, sosyal yapı açısından izahediniz.

84.) Sosyal tekâmüle ulaşmış toplumların sosyo-kültürel özellikleri nelerdir?

85.) Sosyal uyuşmazlık hangi alanlarda görülür?

86.) Hıristiyan ve İslâm toplumlarının sosyo-kültürel özelliklerini, mukayeseli olarak açıklayınız.

87.) Sosyoloji ile sosyal siyaset arasındaki müşterek ve birbirinden ayrılan noktalar nelerdir?

88.) Şehirleşme ile sanayileşme olgusunu birlikte mi değerlendirmek gerekir?

89.) Şehir topluluğunun psiko-sosyal ve kültürel özellikleri nelerdir?

90.) İktisadî ve sosyal açıdan kentleşme sürecini anlatınız.

91.) Üretim, sosyal ve demografik yapı açısından kentleşme olgusunu açıklayınız.

92.) Tarım toplumunun özellikleri nelerdir?

93.) Teknoloji, sosyal yapıyı nasıl etkiler?

94.) Kime "Toplum Mühendisleri" denir?

95.) Yabancılaşma kendisini hangi alanlarda ve hangi şekillerde gösterir?

96.) Yaşlılar politikasına gerek var mıdır?

97.) Yaşlılık nedir, sorunları ve sosyal riskleri nelerdir?

98.) Yetiştirme yurtlarına niçin ihtiyaç duyulur? Alternatifi var mıdır?

99.) Sosyal gelişme ve ahlâk açısından yolsuzluk türlerini tartışınız.

100.) Tarihî süreç içinde (Osmanlı Devletinden T.C. Devletine geçişteki) Türk sosyal yapıdaki değişimi değerlendiriniz (Osmanlı sosyal yapı ile modern Türk toplumunu mukayese ediniz; Hangi sosyal alanlarda değişim belirgin bir şekilde gerçekleşmiştir? Hangi alanlarda değerler korunmuştur? Türk sosyal yapının ve değişimin geleceği hangi faktörlere bağlıdır? İdeal bir Türk toplumu sizce nasıl olmalıdır?). (50 Puan).

101.) “Zorlukla ve kıtlıkla denendik, sabredebildik; bolluk ve refahla denendik, sabredemedik” (Hz. Ömer). Yukarıdaki sözden ilham alarak, aşağıdaki sorulara cevap vermeye gayret ediniz: A) Refah toplumu oluşturmak, önemli bir sosyal siyaset hedefi olmasına rağmen, sosyal yapı açısından niçin ve(ya) hangi hâllerde bir risk oluşturabilir? Bu risklerin türünü tarif edebilir misiniz? B) Maddî refahın getirebileceği risklere karşı sosyal devlete, topluma ve ferde ne gibi vazifeler düşmektedir? (19.04.2003 tarihli vize sınavında geçen 30 puanlık bir soru)

102.) “Değiştirilmesi gereken şeyleri değiştiremediğmiz için, önemli kayıplara uğradık. Fakat en büyük kayıplar, değiştirmememiz gereken bazı ölçüleri değiştirdiğimiz için başımıza geldi. Yani, değişerek de kaybettik, değişmeyerek de! Temel ölçüleri koruyarak değişmeyi, değişerek o ölçülere bağlılığımızı geliştermeyi bir türlü öğrenemedik.” (Ahmet Selim; Nâzım Dosyası; Zaman Kitap; 2002; İstanbul; s. 274). Yukarıdaki ifadelerden yola çıkarak, aşağıdaki soruları cevaplandırmaya gayret ediniz: a) Sizce değiştirilmesi ve değiştirilmemesi gereken şeyler nelerdir? b) Sosyal değişimin temel esaslarını belirlemek için, hangi kriterleri göz önünde bulundurmamız gerekir? Türk toplumunun sosyal gelişimini sağlayacak sosyal değişimin temel esaslarını belirleyiniz? (19.04.2003 tarihli vize sınavında sorulan 30 puanlık soru)