Alman Bakım Sigortasının Bakıma Muhtaç
Kişilere Sağladığı Sosyal Hakların Türkiye’de Geçerliliğine
Yönelik Yeni Sosyal Bakım Politikaları
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
1. Alman Bakım Sigortasının
Özellikleri
1.1. Evde Bakıma Öncelik Verilmesi
1.2. Bakıma Muhtaçlara ve Bakıcı
Aile Fertlerine Sosyal Güvencenin Temini
1.3. Ekonomik, Rasyonel ve Sosyal
Bakımın Temini
1.4. Bakım Kalitesinin Temini
1.5. Bakım İhtiyacının ve Teşhisinin
Doğru Yapılmasının Temini
2. Bakım Sigortasının Evde Bakıma
Dönük Olarak Sağladığı Sosyal Haklar
2.1. Profesyonel Haricî Bakım
Hizmetleri
2.2. Profesyonel Haricî Bakım
Giderlerinin Karşılanması (Haricî Evde Bakıma Nakdî Destek)
2.3. Bakıcı Aile Fertlerine Maddî
Destek (Bakım Ödeneği)
2.4. Evde Belirli Bir Süre İçin Tam
Gün Bakım Hizmetleri
2.5. Araç-Gereç Yardımı
2.6. Ev Tadilatına Maddî Yardım
2.7. Bakıcı Aile Fertlerinin Sosyal
Güvenliği
3. Bakım Sigortasının Kurumsal
Bakıma Dönük Olarak Sağladığı Sosyal Haklar
3.1. Geçici Olarak Tam Gün Kurumsal
Bakım Hizmetleri
3.2. Sürekli Olarak Kısmî (Yarı Gün)
Kurumsal Bakım Hizmetleri
3.3. Kalıcı (Sürekli) Tam Gün
Kurumsal Bakım Hizmetleri
4. Alman Bakım Sigortasından
Doğan Sosyal Hakların Yurt Dışında (Türkiye’de) Geçerliliğine
Genel Bir Bakış
4.1. Uluslar Arası Sosyal Güvenlik
Anlaşmaları Açısından Bir Durum Değerlendirmesi (1408/71 Sayılı
AET-Yönetmeliği)
4.1.1. Avrupa İnsan Hakları
Mahkemesinin 1408/71 Sayılı AET-Yönetmeliğine Bakışı ve Yeni
Açılımlar
4.2. İkili Anlaşmalar Açısından Bir
Durum Değerlendirmesi
4.3. Alman Bakım Sigortasından Doğan
Sosyal Hakların Yurt Dışında Geçerliliğine Yönelik Yeni ve Somut
Örnekler
4.3.1. Yurt Dışına Çıkılması Hâlinde
Bakım Ödeneklerinin Kısa Bir Süre İçin Ödenmesi
4.3.2. Yurt Dışına Çıkılması Hâlinde
Haricî Evde Bakıma Nakdî Desteğin Kısa Bir Süre İçin Devam
Etmesi
4.3.3. Avrupa Ekonomi Bölgesi
Kapsamında Olan Ülkelerde Sürekli İkamet Hâlinde Sosyal Hakların
Kalıcılığı
5. AB Ülkesi Dışında Kalan
Ülkelerin Bakıma Muhtaç Yabancılara Yönelik Sağlık Turizmi
Kapsamındaki Sosyal Bakım Hizmetleri (Thailand Örneği)
SONUÇ ve TÜRKİYE BOYUTUYLA
ÖNERİLER
KAYNAKLAR
GİRİŞ
Alman Bakım Sigortası, bakıma muhtaç
kişilere sunduğu geniş kapsamlı sosyal haklar çerçevesinde
özellikle her geçen gün daha da artan finansman sorunları
dolayısıyla yeni arayışlara girmektedir. Bunların başında evde
ve kurumda sağlanan bakım hizmetlerinin maliyetlerini makul bir
seviyede tutmak ve artışı önlemek gelmektedir. Almanya’da
yaşayan bakıma muhtaçların tıbbî ve sosyal bakımının yurt
dışında da sağlanması, bu çözüm arayışların başında gelmektedir.
Almanya dışında aynı hizmet kalitesi
anlayışıyla ve-fakat daha cazibeli fiyatlarla evde ve kurumda
bakım hizmetleri veren kuruluşlar, Alman Bakım Sigortası ile
işbirliğine giderek, kendi ülkelerine hem döviz sağlayabilmekte,
hem müşteri memnuniyetini sağlayabilmekte, hem de Almanya’nın
toplam bakım giderlerinin artmamasına yardımcı olmaktadır.
Almanya’da birinci nesil gurbetçi vatandaşlarımızın bir kısmının
Alman Bakım Sigortasından yararlandıklarını düşünecek olursak,
hem gurbetçi vatandaşlarımızın, hem de bakıma muhtaç Alman
vatandaşlarının ülkemizde bakılmalarına yönelik yeni fırsatlar
doğmaktadır.
Bu durumda Alman Bakım Sigortasından
doğan sosyal hakların Türkiye’de geçerlilik kazanmasına yönelik
olarak uluslar arası bir açılım sağlayacak yeni sosyal bakım
politikaların geliştirilmesi gerekmektedir. Türkiye’de 2005
tarihli Özürlüler Kanunu ile yoksul bakıma muhtaç özürlülere
dönük sosyal bakım güvence sisteminin temel zemininin
oluşturulmuş olmakla birlikte bakım sistemimiz, gerek sosyal
güvenlik, gerek profesyonel bakıcı personel, gerek bakım eğitimi,
gerekse yurt dışından gelebilecek bakıma muhtaçlara kapsamlı bir
bakım hizmeti verebilmek açısından henüz yeterli değildir.
Tebliğimizde bu hususiyetlere ve Alman Bakım Sigortasının
özelliklerine dikkat çekerek, Alman Bakım Sigortasından doğan
sosyal hakların Türkiye’de de geçerlilik kazanmasının şartları,
yurt içi ve yurt dışı yansımalarına ve uygulamalarına bakılarak,
gösterilecektir.
Gayemiz, genelde yurt dışında,
özelde Almanya’da yaşayan bakıma muhtaç kişilere (Yabancılara,
Almanlara ve Türklere), sağlık ve bakım turizmi anlayışı
çerçevesinde memleketimizde dünya standartları seviyesinde
kaliteli bakım hizmeti sunan kurumsal bir yapılanma
oluşturmaktır. Tebliğimizin son kısmında buna yönelik bazı
önemli stratejik öneriler yer almaktadır.